Decyzja kierownictwa resortu oświaty i wychowania o powołaniu instytutów, a wśród nich Instytutu Kształcenia Nauczycieli, ma tu zasadnicze znaczenie. Jest to jednak dopiero punkt wyjścia dla zwiększenia aktywności badań pedagogicznych. Czy tworzące się środowisko naukowe będzie w stanie dostarczać pogłębionych analiz związanych z funkcjonowaniem szkolnictwa, czy ekspertyzy te będą wykonywane w sposób sprawny i na wysokim poziomie poznawczym to zależeć będzie od kwalifikacji pracowników naukowych, od ich dalszego rozwoju, od szeroko rozumianych warunków pracy, wreszcie od przygotowania kadr kierowniczych w szkolnictwie, które w pierwszej kolejności korzystają z wyników badań pedagogicznych. To nowe spojrzenie na kształcenie i doskonalenie kadr pedagogicznych oraz na rozwój badań naukowych dla potrzeb szkolnictwa wpłynęło na kształtowanie się zadań i struktury organizacyjnej Instytutu Kształcenia Nauczycieli i jego oddziałów.