Innymi słowy, chodzi o to, ażeby wiedza zdobywana przez nauczyciela w procesie kształcenia ustawicznego była przydatna w realizacji praktycznych zadań szkoły. Dlatego w opracowaniu programów kształcenia trzeba się liczyć z podstawowymi potrzebami szkoły i nauczyciela, wynikającymi z określonych sytuacji wychowawczych (zadania, warunki, trudności). Wymaga to dokładnej znajomości pracy nauczyciela, problemów nurtujących szkołę, sytuacji kadrowej w oświacie. Znajomość tych problemów jest obowiązkiem nie tylko nadzoru pedagogicznego; dla dokładnego rozeznania sytuacji potrzebne są także metodo- logicznie poprawne badania. Właściwe metody, kryteria i procedura postępowania pozwalają na śledzenie procesów rozwojowych nauczyciela w pracy zawodowej, dokonywania ich typologii z punktu widzenia potrzeb i możliwości doskonalenia i samokształcenia zawodowego nauczycieli.