Na kursach okręgowych. doskonali się: nauczycieli i wychowawców o masowych specjalnościach ogólnokształcących i zawodowych, nauczycieli ubiegających się o przyjęcie na studia wyższe (kursy przygotowawcze), kadrę kierowniczą szkół i placówek oświatowo-wychowawczych, zwłaszcza dyrektorów szkół gminnych, a także wizytatorów przedmiotowo-metodycznych, nauczycieli przedmiotów zawodowych i praktycznej nauki zawodu, odbywających praktykę w zakładach produkcyjnych. Oprócz studiów podyplomowych, studiów specjalistycznych oraz kursów IKN i jego oddziały prowadzą również inne formy doskonalenia nauczycieli i kadry kierowniczej w oświacie, jak np. konferencje, seminaria, kursokonferencje, konsultacje itp. Instytut dysponuje nowymi centrami doskonalenia, zaś oddziały IKN mają własne ośrodki doskonalenia. W swoich założeniach programowo-metodycznych centra doskonalenia nauczycieli są dostosowanie do potrzeb różnych specjalności nauczycielskich oraz stanowisk w oświacie. Wśród wielu propozycji związanych z kształceniem zaocznym i doskonaleniem nauczycieli na szczególną uwagę zasługuje włączenie do tego systemu radia i telewizji. W wyniku wielu dyskusji ugruntowało się przekonanie, że najbardziej racjonalnie można wykorzystać radio i telewizję w realizacji takiego programu, który jest obliczony na kształcenie i doskonalenie całej kadry pedagogicznej, a nawet szerszych kręgów społecznych zainteresowanych problematyką wychowania. Tak zrodziła się idea Nauczycielskiego Uniwersytetu Radiowo-Telewizyjnego, a następnie koncepcja programowo-organizacyjna NURT-u.