Z punktu widzenia indywidualnego nauczyciela, jego zdolności do samokształcenia i samodoskonalenia (wiedza, umiejętności, motywacja, nastawienie itp.) staje się wręcz koniecznością. Wiedza o procesach kształcenia ustawicznego powinna też stanowić istotny składnik kultury zawodowej każdego nauczyciela. Studia nad zawodem nauczycielskim, nad procesami rozwoju nauczyciela w zawodzie, nad osobowością nauczyciela, nad czynnikami wpływającymi na kształcenie się osobowości i osoby nauczyciela dają w konsekwencji doniosły zespół informacji pozwalający oddziaływać na kierunek zmian w zawodzie, wytwarzają określony typ samoświadomości umożliwiający prawidłowe sterowanie rozwojem swojej osoby. Struktura kształcenia ustawicznego nauczycieli, racjonalnie kojarząca instytucjonalne formy zdobywania wiedzy samokształceniem, musi być elastyczna i zróżnicowana, musi racjonalnie kojarzyć rolę społeczną nauczyciela oraz etapy jego zawodowego rozwoju. Struktura taka musi być też podatna na nowe treści kształcenia, innowacje w metodach i organizacji. Wydaje się, że stajemy wobec potrzeby niezwykle głębokich przewartościowań . w tym zakresie. Muszą one być skierowane w stronę nowych, odważnych rozwiązań instytucjonalnych oraz przygotowania nauczyciela do samokształcenia.