W dotychczasowych rozważaniach nad kształceniem ustawicznym nauczycieli i nie tylko nauczycieli) skoncentrowaliśmy się na rozwiązaniach globalnych, i a konstruowaniu systemów instytucji nastawionych na działalność masową. Tendencja ta jest w pełni zrozumiała wobec braku rozwiązań instytucjonalnych dostosowanych do zróżnicowanych potrzeb różnych kategorii zawodu, w tym i zawodu nauczycielskiego. Rozwój nauczyciela w zawodzie, jego kształcenie i doskonalenie w coraz większym stopniu wymagają organizowania odpowiednich warunków instytucjonalnych. Jednakże instytucje tylko częściowo spełniają swoją rolę, jeśli nauczyciel nie będzie chciał i umiał kierować własnym rozwojem, kształceniem i doskonaleniem, jeśli nie będzie przygotowany do samokształcenia, zwłaszcza że coraz powszechniejszą tendencją jest łączenie form instytucjonalnego zdobywania wiedzy z rozwiniętym samokształceniem. Wszystkie istniejące obecnie formy podnoszenia kwalifikacji nauczycieli pracujących są formami zespalającymi instytucjonalne i samodzielne zdobywanie wiedzy. W kształceniu nauczycieli pracujących interwencja pracowników nauki ogranicza się do ukierunkowania pracy nauczycieli, nielicznych wykładów i ćwiczeń w czasie sesji letnich i konsultacji oraz egzekwowania wiadomości. Organizowane przez IKN studia przedmiotowo-metodyczne czy studia podyplomowe są połączeniem trzykrotnych 2-tygodniowych kontaktów w ciągu roku szkolnego z samodzielnymi studiami.